โครงสร้างหลักสูตร รายละเอียดหลักสูตร และคำอธิบายรายวิชา

หลักสูตรครุศาสตรบัณฑิต สาขาวิชาสังคมศึกษา (๔ ปี) หลักสูตรปรับปรุง พ.ศ. ๒๕๖๒

๑. รหัสและชื่อหลักสูตร

รหัสหลักสูตร ๒๕๕๐๑๘๕๑๑๐๐๓๒๖
ภาษาไทย หลักสูตรครุศาสตรบัณฑิต สาขาวิชาสังคมศึกษา
ภาษาอังกฤษ Bachelor of Education Program in Social Studies

๒. ชื่อปริญญาและสาขาวิชา

ชื่อเต็ม (ไทย) ครุศาสตรบัณฑิต (สังคมศึกษา)
ชื่อย่อ (ไทย) ค.บ. (สังคมศึกษา)
ชื่อเต็ม (อังกฤษ) Bachelor of Education in Social Studies
ชื่อย่อ (อังกฤษ) B.Ed. (Social Studies)

๓. วิชาเอกหรือความเชี่ยวชาญเฉพาะของหลักสูตร

เป็นหลักสูตรที่มุ่งสร้างความรู้ ความเข้าใจ และประสบการณ์ในการเรียนรู้สังคมศึกษา และนำความรู้ทางพุทธศาสตร์และสังคมศึกษา มาประยุกต์เพื่อแก้ปัญหาและพัฒนาสังคมแก่นิสิต โดยการจัดการเรียนการสอนทั้งภาคทฤษฏี ปฏิบัติ และวิชาชีพ เพื่อการทำงานร่วมกับผู้อื่น และถ่ายทอดวิชาชีพอย่างมีประสิทธิภาพ

๔. วัตถุประสงค์ของหลักสูตร

เพื่อผลิตบัณฑิตสาขาวิชาสังคมศึกษาให้มีคุณลักษณะอันพึงประสงค์ ดังนี้
        ๑. เป็นครูสังคมศึกษาที่ดารงตนให้มี ตามหลักกัลยาณมิตรธรรม พรหมวิหารธรรม ศีลธรรม และจรรยาบรรณวิชาชีพครู
        ๒. มีความรอบรู้ด้านสังคมศึกษาอย่างบูรณาการ สามารถคิดวิเคราะห์ สังเคราะห์ ประเมินค่าองค์ความรู้ และนำไปประยุกต์ใช้ในการปฏิบัติงานวิชาชีพครูอย่างมีประสิทธิภาพ
        ๓. สามารถประยุกต์องค์ความรู้เกี่ยวกับศาสตร์ทางสังคมศึกษา เพื่อพัฒนาทักษะการคิด วิชาชีพ คุณภาพชีวิต และสังคมได้อย่างเหมาะสม
        ๔. มีจิตสาธารณะ สามารถทำงานร่วมกับผู้อื่นได้ และมีความสัมพันธ์ที่ดีกับชุมชนและสังคมตามจรรยาบรรณวิชาชีพ
        ๕. มีทักษะการวิเคราะห์สรุปความคิดรวบยอดข้อมูลข่าวสารด้านสังคมศึกษา การสื่อสารและเทคโนโลยีสารสนเทศ เพื่อการจัดการเรียนรู้ทางสังคมศึกษา
        ๖. สามารถพัฒนารูปแบบการสอน การออกแบบการสอน และการสร้างสรรค์นวัตกรรม เพื่อการจัดการเรียนรู้ทางสังคมศึกษา

๕. โครงสร้างหลักสูตร

โครงสร้างหลักสูตร แบ่งเป็นหมวดวิชาที่สอดคล้องกับประกาศกระทรวงศึกษาธิการเรื่อง เกณฑ์มาตรฐานหลักสูตรระดับปริญญาตรี พ.ศ. ๒๕๕๘ ประกาศกระทรวงศึกษาธิการ เรื่อง มาตรฐานคุณวุฒิระดับปริญญาตรี สาขาครุศาสตร์และศึกษาศาสตร์ (หลักสูตร ๔ ปี) พ.ศ. ๒๕๖๒  ดังนี้

๑. หมวดวิชาศึกษาทั่วไป ไม่น้อยกว่า ๓๐หน่วยกิต
      ๑.๑ วิชาบังคับ ๑๘หน่วยกิต
     ๑.๒ วิชาเลือก ๑๒หน่วยกิต
๒. หมวดวิชาเฉพาะด้าน ไม่น้อยกว่า ๑๒๐หน่วยกิต
      ๒.๑ วิชากลุ่มพระพุทธศาสนา ไม่น้อยกว่า ๒๔หน่วยกิต
      ๒.๒ วิชาชีพครู ไม่น้อยกว่า ๓๖หน่วยกิต
           ๒.๒.๑ วิชาบังคับ ๒๔หนว่ยกิต
           ๒.๒.๒ วิชาฝึกประสบการณ์วิชาชีพ ๑๒หน่วยกิต
      ๒.๓ วิชาเฉพาะสาขา ไม่น้อยกว่า ๖๐หน่วยกิต
           ๒.๓.๑ วิชาเอก ๖๐หน่วยกิต
           ๑) วิชาบังคับ ๔๐หน่วยกิต
           ๒) วิชาเลือก ๒๐หน่วยกิต
๓. วิชาเลือกเสรี ไม่น้อยกว่า หน่วยกิต
รวมตลอดหลักสูตร ไม่น้อยกว่า ๑๕๖หน่วยกิต

๖. รายวิชาในหลักสูตร

๖.๑ หมวดศึกษาทั่วไป

หมวดวิชาศึกษาทั่วไป ปรับปรุงจากโครงสร้างตามเกณฑ์มาตรฐานหลักสูตรปริญญาตรี พ.ศ. ๒๕๔๘ จาก ๔ กลุ่มวิชา คือ กลุ่มวิชาภาษา กลุ่มวิชาสังคมศาสตร์ กลุ่มวิชามนุษยศาสตร์ และกลุ่มวิชาวิทยาศาสตร์และคณิตศาสตร์ ให้รวมเป็นวิชาบังคับ ๑๘ หน่วยกิต ซึ่งนิสิตทุกคณะต้องศึกษาให้ครบทุกรายวิชาและวิชาเลือกอีก ๑๒ หน่วยกิต รวมเป็น ๓๐ หน่วยกิต

๖.๒  หมวดวิชาเฉพาะด้าน ไม่น้อยกว่า           ๑๒๐   หน่วยกิต

๖.๒.๑ วิชากลุ่มพระพุทธศาสนา ไม่น้อยกว่า   ๒๔   หน่วยกิต

นิสิตหลักสูตรครุศาสตรบัณฑิต มหาวิทยาลัยมหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย ต้องศึกษาวิชากลุ่มพระพุทธศาสนา จำนวนไม่น้อยกว่า ๒๔ หน่วยกิต ประกอบด้วยกลุ่มวิชาบาลีและพระพุทธศาสนา ๘ หน่วยกิต กลุ่มวิชาพระพุทธศาสนาทั่วไป ๑๒ หน่วยกิต และกลุ่มวิชาวิปัสสนาธุระ ๔ หน่วยกิต

ก. กลุ่มวิชาบาลีและพระพุทธศาสนา ๘ หน่วยกิต

๐๐๐ ๑๔๗พระไตรปิฎกศึกษา๒ (๒-๐-๔)
๐๐๐ ๑๔๘พระวินัยปิฎก๒ (๒-๐-๔)
๐๐๐ ๑๔๙พระสุตตันตปิฎก๒ (๒-๐-๔)
๐๐๐ ๑๕๐พระอภิธรรมปิฎก๒ (๒-๐-๔)

ข. กลุ่มวิชาพระพุทธศาสนาทั่วไป ๑๒ หน่วยกิต

๐๐๐ ๑๕๘ประวัติพระพุทธศาสนา ๒ (๒-๐-๔)
๐๐๐ ๒๕๙เทศกาลและพิธีกรรมพระพุทธศาสนา๒ (๒-๐-๔)
๐๐๐ ๒๖๐การปกครองคณะสงฆ์ไทย๒ (๒-๐-๔ 
๐๐๐ ๒๖๑ธรรมะภาคภาษาอังกฤษ๒ (๒-๐-๔)
๐๐๐ ๒๖๒ธรรมนิเทศ๒ (๒-๐-๔)
๐๐๐ ๒๖๓งานวิจัยและวรรณกรรมทางพระพุทธศาสนา๒ (๒-๐-๔)

ค. กลุ่มวิชาวิปัสสนาธุระ ๔ หน่วยกิต

๐๐๐ ๑๕๑ธรรมะภาคปฏิบัติ ๑(๒) (๑-๒-๔)
๐๐๐ ๑๕๒ธรรมะภาคปฏิบัติ ๒๑ (๑-๒-๔)
๐๐๐ ๒๕๓ธรรมะภาคปฏิบัติ ๓(๒) (๑-๒-๔)
๐๐๐ ๒๕๔ธรรมะภาคปฏิบัติ ๔๑ (๑-๒-๔)
๐๐๐ ๓๕๕ธรรมะภาคปฏิบัติ ๕(๒) (๑-๒-๔)
๐๐๐ ๓๕๖ธรรมะภาคปฏิบัติ ๖๑ (๑-๒-๔)
๐๐๐ ๔๕๗ธรรมะภาคปฏิบัติ ๗๑ (๑-๒-๔)

๖.๒.๒ วิชาชีพครู ไม่น้อยกว่า                ๓๖   หน่วยกิต

๖.๒.๒.๑ วิชาบังคับ                    ๒๔   หน่วยกิต

๒๐๐ ๑๐๑ความเป็นครูวิชาชีพ๓ (๓-๐-๖)
๒๐๐ ๑๐๒ภาษาและวัฒนธรรม๓ (๒-๒-๕)
๒๐๐ ๑๐๓จิตวิทยาสำหรับครู        ๓ (๒-๒-๕)
๒๐๐ ๒๐๔ปรัชญาการศึกษาและการพัฒนาหลักสูตร๓ (๒-๒-๕)
๒๐๐ ๒๐๕การออกแบบการเรียนรู้และการจัดการชั้นเรียน๓ (๒-๒-๕)
๒๐๐ ๓๐๖นวัตกรรมและเทคโนโลยีสารสนเทศทางการศึกษา๓ (๒-๒-๕)
๒๐๐ ๓๐๗การวัดประเมินการเรียนรู้และคุณภาพของผู้เรียน๓ (๒-๒-๕)
๒๐๐ ๓๐๘การวิจัยเพื่อพัฒนาการเรียนรู้๓ (๒-๒-๕)

๖.๒.๒.๒ วิชาฝึกประสบการณ์วิชาชีพ ๑๒ หน่วยกิต

๒๐๐ ๑๐๙ปฏิบัติวิชาชีพในสถานศึกษา ๑๒ (๑-๒-๓)
๒๐๐ ๒๑๐ปฏิบัติวิชาชีพในสถานศึกษา ๒๒ (๑-๒-๓)
๒๐๐ ๓๑๑ปฏิบัติวิชาชีพในสถานศึกษา ๓๒ (๐-๔-๒)
๒๐๐ ๔๑๒ปฏิบัติการสอนในสถานศึกษา ๖ (๐-๑๘-๐)

๖.๒.๓ วิชาเฉพาะสาขา           ๖๐    หน่วยกิต

๖.๒.๓.๑ วิชาเอก           ๔๐    หน่วยกิต

 ๑) วิชาบังคับ๔๐  หน่วยกิต
 ๒) วิชาเลือก๔๐  หน่วยกิต

๑) วิชาบังคับ ๔๐ หน่วยกิต

๒๐๓  ๒๐๑สังคมสมัยใหม่๓ (๓-๐-๖)
๒๐๓  ๒๐๒เศรษฐศาสตร์ร่วมสมัย๓ (๓-๐-๖) 
๒๐๓  ๒๐๓ประวัติศาสตร์ไทยเชิงวิเคราะห์              ๓ (๓-๐-๖) 
๒๐๓  ๒๐๔ภูมิศาสตร์ประเทศไทย๓ (๓-๐-๖) 
๒๐๓  ๓๐๕พระพุทธศาสนากับการพัฒนาสังคม ๓ (๓-๐-๖) 
๒๐๓  ๓๐๖ประวัติศาสตร์ร่วมสมัย๓ (๓-๐-๖)
๒๐๓  ๓๐๗วิทยาการจัดการเรียนรู้ทางสังคมศึกษา๒ (๑-๒-๓) 
๒๐๓  ๓๐๘ความรู้ทั่วไปทางรัฐศาสตร์๓ (๓-๐-๖) 
๒๐๓  ๓๐๙ เทคโนโลยีภูมิศาสตร์สารสนเทศ๓ (๒-๒-๕) 
๒๐๓  ๓๑๐พลเมืองกับการพัฒนาสังคม๓ (๓-๐-๖)
๒๐๓  ๓๑๑สื่อและนวัตกรรมการสอนสังคมศึกษา  ๒ (๑-๒-๓)
๒๐๓  ๓๑๒ภาษาอังกฤษทางสังคมศึกษา๓ (๓-๐-๖)
๒๐๓  ๔๑๓สัมมนาสังคมศึกษา๓ (๒-๒-๕)
๒๐๓  ๔๑๔ ศึกษาอิสระทางสังคมศึกษา๓ (๐-๖-๖)

๒) วิชาเลือก ๒๐ หน่วยกิต

๒๐๓  ๒๑๕ภาษาอังกฤษสำหรับครูสังคมศึกษา ๑๒ (๒-๐-๔)
๒๐๓  ๓๑๖ภาษาอังกฤษสำหรับครูสังคมศึกษา ๒๒ (๒-๐-๔)
๒๐๓  ๓๑๗ภูมิศาสตร์กายภาพ ๒ (๒-๐-๔) 
๒๐๓  ๓๑๘พุทธวิธีการสอน๒ (๑-๒-๓)
๒๐๓  ๓๑๙ศาสนาสัมพันธ์ ๒ (๒-๐-๔) 
๒๐๓  ๔๒๐  ศาสตร์พระราชากับการพัฒนาสังคม๒ (๑-๒-๓)
๒๐๓  ๔๒๑ท้องถิ่นศึกษา๒ (๑-๒-๓)
๒๐๓  ๔๒๒  พัฒนาการทางสังคมและวัฒนธรรมสมัยใหม่ ๒ (๒-๐-๔) 
๒๐๓  ๔๒๓ประชากรกับสิ่งแวดล้อม๒ (๒-๐-๔) 
๒๐๓  ๔๒๔เพศวิถีกับความสัมพันธ์ยุคดิจิทัล๒ (๒-๐-๔)
๒๐๓  ๓๒๕ประวัติศาสตร์เอเชีย ๒ (๒-๐-๔)
๒๐๓  ๓๒๖ประวัติศาสตร์อเมริกา ๒ (๒-๐-๔)
๒๐๓  ๓๒๗ ประวัติศาสตร์ยุโรป๒ (๒-๐-๔)
๒๐๓  ๓๒๘ภูมิศาสตร์โลก ๒ (๒-๐-๔)
๒๐๓  ๓๒๙อารยธรรมโลก๒ (๒-๐-๔)
๒๐๓  ๓๓๐   การใช้สื่อและเทคโนโลยีทางสังคมศึกษา  ๒ (๑-๒-๓)
๒๐๓  ๔๓๑ภาวะผู้นำทางสังคม           ๒ (๒-๐-๔)
๒๐๓  ๔๓๒การวิจัยทางสังคมศึกษา ๒ (๑-๒-๓)
๒๐๓  ๔๓๓จริยศาสตร์และจริยธรรมสิ่งแวดล้อม ๒ (๒-๐-๔)
๒๐๓  ๔๓๔ การปกครองส่วนท้องถิ่น ๒ (๒-๐-๔)
๒๐๓  ๔๓๕การสอนเพื่อพัฒนาทักษะการคิด๒ (๒-๐-๔)
๒๐๓  ๔๓๖เศรษฐกิจไทยกับเศรษฐกิจโลก               ๒ (๒-๐-๔)
๒๐๓  ๔๓๗  การจัดการทรัพยากรท้องถิ่น๒ (๒-๐-๔)
๒๐๓  ๔๓๘อาเซียนศึกษา ๒ (๒-๐-๔)
๒๐๓  ๔๓๙  ทรัพยากรธรรมชาติกับการพัฒนาประชากร ๒ (๑-๒-๓)
๒๐๓  ๔๔๐ภูมิปัญญาท้องถิ่น ๒ (๑-๒-๓)
๒๐๓  ๔๔๑เศรษฐกิจพอเพียง ๒ (๑-๒-๓)
๒๐๓  ๔๔๒ศิลปกรรมในพระพุทธศาสนา ๒ (๑-๒-๓)
๒๐๓  ๔๔๓พระพุทธศาสนากับสถานการณ์ปัจจุบัน๒ (๑-๒-๓)
๒๐๓  ๔๔๔พุทธธรรมกับชีวิต ๒ (๒-๐-๔)

๖.๓ วิชาเลือกเสรี ๖ หน่วยกิต

นิสิตสาขาวิชาสังคมศึกษา ต้องเลือกศึกษารายวิชาเอก หรือวิชาการสอนวิชาเอก หรือวิชาเลือกวิชาเอก หรือรายวิชาอื่นๆ ที่เปิดสอนในมหาวิทยาลัยมหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย จำนวนไม่น้อยกว่า ๖ หน่วยกิต โดยความเห็นชอบของอาจารย์ที่ปรึกษา